Όταν ακούμε “Όλυμπος”, το μυαλό μας πάει αμέσως στους Δώδεκα Θεούς, στις αστραπές του Δία, τις ίντριγκες της Ήρας και την αιώνια δόξα των ημίθεων. Κι όταν μιλάμε για θεϊκά ποτά, η σκέψη πάει κατευθείαν στο κρασί, στον Διόνυσο και στα ατέλειωτα συμπόσια με κισσούς και λύρες. Κι όμως, υπάρχει μια αφρισμένη, κρυμμένη ηρωίδα στην ιστορία των ποτών. Ένα ρόφημα παλιότερο από τους θεούς του Ολύμπου, που επί χιλιετίες συνόδευε ανθρώπους – και, γιατί όχι, και θεούς – στις πιο μεθυστικές τους στιγμές: η μπίρα.

Όλυμπος: Το Πιο Υψηλό (και Πιο Θεϊκό) Στέκι

Με υψόμετρο 2.918 μέτρα, ο Όλυμπος δεσπόζει στην Ελλάδα. Δεν είναι απλώς ένα βουνό· ήταν το ρετιρέ του σύμπαντος. Τα θεϊκά headquarters, η μυστική έδρα των Δώδεκα Ολύμπιων.

Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι θεοί δεν έτρωγαν σουβλάκια, αλλά αμβροσία και δεν έπιναν ρακή, αλλά νέκταρ – δυο ουσίες μυστηριώδεις, με την δύναμη να χαρίζουν αθανασία, αλλά και να προκαλούν ακατάσχετα γέλια (ή καυγάδες, αναλόγως τη θεϊκή διάθεση).

Και κάπου εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα. Τι ήταν η αμβροσία και το νέκταρ; Μήπως κάτι σαν… smoothie με βασιλικό πολτό; Μήπως ένα ρόφημα τύπου αρχαίο-ενεργειακό ποτό; Ή μήπως μια πρώιμη μορφή μπίρας; Μια μυστική, ζυμωμένη συνταγή, κρυμμένη στους αιώνες, που χάριζε όχι μόνο ευθυμία αλλά και θεϊκή διαύγεια;

Μπορεί η μπίρα να μην αναφέρεται ρητά στα θεϊκά μενού αλλά είναι δύσκολο να φανταστείς ένα συμπόσιο σε σύννεφο χωρίς ένα ποτήρι φρέσκιας, θεϊκής μπίρας.

Οι Έλληνες και η «Βαρβαρική» Μπίρα

Η αλήθεια είναι πως οι αρχαίοι Έλληνες ήξεραν την ύπαρξη της μπίρας, αλλά δεν την εκτίμησαν ιδιαίτερα. Την θεωρούσαν ποτό «βαρβαρικό», που το έπιναν λαοί εκτός της «καλλιεργημένης» Ελλάδας. Στις αθηναϊκές αγορές και τα συμπόσια, το κρασί κυριαρχούσε, αραιωμένο με νερό και συνοδευόμενο από φιλοσοφικές συζητήσεις.

Ο Ηρόδοτος, ο «πατέρας της ιστορίας», περιγράφει με μάλλον ειρωνική διάθεση τις μπίροκατανύξεις των Αιγυπτίων. Οι Έλληνες αριστοκράτες δεν την έβλεπαν με καλό μάτι – ίσως γιατί δεν χώραγε εύκολα στις φιλοσοφικές συζητήσεις τους για την ψυχή και το σύμπαν.

Η Μπίρα σε Άλλες Μυθολογίες

Η μπίρα δεν είναι μόνο ελληνικό πάθος ή σύγχρονη ευχαρίστηση. Η ιστορία της ανθρωπότητας έχει συνδεθεί στενά με το μαγικό αυτό ρόφημα σε κάθε γωνιά του κόσμου, και οι μυθολογίες που πλάστηκαν γύρω από αυτήν μοιάζουν σαν ένα παγκόσμιο ύμνο στη χαρά, τη δημιουργία και τη μαγεία της ζύμωσης.

Σκανδιναβική Μυθολογία: Eirík, ο Θεός του Ζύθου

Στα παγωμένα τοπία των Σκανδιναβικών χωρών, όπου το κρύο τρυπάει μέχρι τα κόκαλα και οι χειμώνες μοιάζουν ατελείωτοι, η μπίρα ήταν ο ήλιος που έλαμπε μέσα στα ποτήρια. Οι Βίκινγκς, αυτοί οι τρομεροί θαλασσοπόροι, είχαν έναν θεό που προστάτευε το ποτό τους — τον Eirík, θεό της μπίρας και της ζύμωσης.

Ο Eirík δεν ήταν μόνο ο προστάτης των ζυθοποιών αλλά και των συμποσίων που γίνονταν. Λέγεται πως οι Βίκινγκς πίστευαν ότι όταν έπιναν μπίρα, έπαιρναν τη δύναμη του Eirík, που τους έδινε θάρρος και αντοχή στις μάχες και τις εξερευνήσεις τους. Κάθε γουλιά ήταν μια μικρή ιεροτελεστία, μια υπόσχεση σε θεούς και ανθρώπους πως η χαρά και η δύναμη είναι αχώριστες.

Η μπίρα στα σκανδιναβικά συμπόσια ήταν συνυφασμένη με το τραγούδι, τον θρύλο και το αίσθημα της κοινότητας. Ο Eirík υπενθύμιζε πως δεν ήταν απλώς ρόφημα — ήταν ένα πανίσχυρο κοινωνικό φίλτρο, που ένωσε πολεμιστές, φίλους και θεούς κάτω από το ίδιο τραπέζι.

Σουμεριακή Μυθολογία: Ninkasi, η Πρώτη Ζυθοποιός της Ανθρωπότητας

Περίπου 6000 χρόνια πριν, στις εύφορες κοιλάδες της Μεσοποταμίας, η μπίρα ήταν το βασικό ποτό και η ζωή των Σουμερίων ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη ζύμωση. Η θεά Ninkasi ήταν η ιέρεια της μπίρας, η θεότητα που δίδαξε στους ανθρώπους την τέχνη της ζύμωσης.

Η Ninkasi δεν ήταν απλώς μια θεότητα-σύμβολο. Υπάρχει μάλιστα και ένας ύμνος αφιερωμένος σε αυτήν, ο “Ύμνος στη Ninkasi”, που είναι στην ουσία η πρώτη γνωστή συνταγή μπίρας στον κόσμο. Ο ύμνος αυτός περιγράφει με ποιητικό τρόπο την διαδικασία της ζυθοποίησης — από το βράσιμο του κριθαριού μέχρι το φιλτράρισμα και την τελική γεύση.

Ο ζύθος για τους Σουμέριους ήταν η τροφή των θεών και των ανθρώπων. Ήταν παρών στην καθημερινή ζωή, αλλά και στα τελετουργικά, με την Ninkasi να εγγυάται πως κάθε κέρασμα ήταν καθαρό, πλούσιο και γεμάτο ευτυχία. Η θεά συμβόλιζε τη γονιμότητα, τη γιορτή και την κοινωνική συνοχή, αφού ένα ποτήρι μπίρας ήταν πάντα ένα δώρο που έφερνε τους ανθρώπους πιο κοντά.

Κέλτικη Μυθολογία: Brigid, η Θεά της Μπίρας, της Ποίησης και της Δημιουργίας

Στα πράσινα λιβάδια και τα μυστικιστικά δάση της Κελτικής Ευρώπης, υπήρχε μια ιέρεια, γνωστή ως Brigid, θεά που συνδύαζε τη φωτιά, τη σοφία, την ποίηση, και φυσικά… την μπίρα.

Η Brigid ήταν προστάτιδα της δημιουργικότητας και της ζωής, και η μπίρα θεωρούνταν ένα ποτό που εμπνέει τη φαντασία και ενώνει τις κοινότητες. Στα κέλτικα συμπόσια, έπαιζε έναν ρόλο ιερό, σαν γέφυρα ανάμεσα στους ανθρώπους και τους θεούς.

Η μπίρα της Brigid δεν ήταν μόνο για να ξεδιψάει — ήταν και το μέσο για να εκφραστούν τα συναισθήματα, οι ιστορίες και τα τραγούδια. Ο μύθος λέει πως η θεά δίδαξε στους ανθρώπους όχι μόνο πώς να την φτιάχνουν, αλλά και πώς να χρησιμοποιούν το ποτό ως μέσο κοινωνικής συνοχής και πνευματικής έμπνευσης.

Η μπίρα, λοιπόν, είναι πολλά περισσότερα από ένα απλό ποτό. Είναι ένας παγκόσμιος μύθος, ένας ιερός δεσμός που ενώνει θεούς και ανθρώπους, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Και κάθε γουλιά είναι μια μικρή γιορτή της ανθρώπινης δημιουργικότητας και χαράς.

Ελληνική Μυθολογία: Ο Διόνυσος, πιο πολυσύνθετος από όσο νομίζουμε

Ο Διόνυσος είναι ο θεός του κρασιού, του θεάτρου και της έκστασης – αλλά και ο μόνος από τους Ολύμπιους που δεν ήταν γέννημα θρέμμα του Ολύμπου. Προερχόταν από περιοχές με ισχυρή παράδοση στην μπίρα. Υπάρχουν θεωρίες ότι στις αρχικές μορφές της λατρείας του, τα ποτά που κατανάλωναν οι πιστοί του δεν ήταν απαραίτητα μόνο από σταφύλια, αλλά περιλάμβαναν και ζυμώσεις με βάση το κριθάρι.

Άλλωστε, ο Διόνυσος δεν ήταν θεός του κρασιού με τη στενή έννοια, αλλά θεός της μέθης, της απελευθέρωσης, της υπέρβασης – όποια κι αν ήταν η πηγή αυτής της κατάστασης. Αν δεν υπήρχαν αμπέλια, ο Διόνυσος θα έπινε απλώς κάτι άλλο. Το πιθανότερο; Μπίρα.

Η Δήμητρα, η Περσεφόνη και το Ιερό Κριθάρι

Η μπίρα μπορεί να έλειπε από τα επίσημα συμπόσια, αλλά δεν έλειπε από τις μυστικιστικές τελετές. Στα Ελευσίνια Μυστήρια, μια από τις πιο ιερές τελετές της αρχαιότητας προς τιμήν της Δήμητρας και της Περσεφόνης, οι μυημένοι κατανάλωναν τον κυκεώνα – ένα ρόφημα από νερό, κριθάρι και μέντα, πιθανώς με ήπιες παραισθησιογόνες ιδιότητες.

Ο κυκεών, με βασικό του συστατικό το κριθάρι, ίσως αποτελεί την πιο άμεση μυθολογική αναφορά σε μπιρο-ειδές ποτό. Δεν ήταν μπίρα με τη σύγχρονη έννοια, αλλά ήταν σίγουρα ένα ιερό, ζυμωμένο ρόφημα με συμβολισμό, τελετουργία και… αρκετή δύναμη. Αν ο κυκεών ζυμωνόταν σήμερα, πιθανότατα θα τον βρίσκαμε σε κάποιο πειραματικό barrel-aged πρόγραμμα με άγριες ζύμες.

Αν ο Όλυμπος Είχε Taproom

Για να εστιάσουμε λίγο περισσότερο στην Ελληνική Μυθολογία και το βουνό των θεών, ας φανταστούμε για μια στιγμή πως ο Όλυμπος είχε το δικό του taproom. Σε μια έξοδο, χαλαρή ή όχι, τι θα έπιναν οι θεοί;

Ο Δίας, ο αρχηγός των θεών, θα χρειαζόταν μια μπίρα που να έχει κύρος, βάθος και attitude — μια Imperial Stout, μαύρη σαν τον ουρανό πάνω από την κορυφή του Ολύμπου, με πλούσια γεύση καφέ και σοκολάτας, που να θυμίζει τις καταιγίδες και τις αστραπές του. Όταν θα έπινε, όλο το βουνό θα σειόταν.

Η Ήρα, η βασίλισσα του Ολύμπου, προς έκπληξη όσων καταλάθος προφέρουν λάθος τις IPA, θα προτιμούσε μια εκλεπτυσμένη Belgian Tripel, περίτεχνη και πολύπλοκη, που κρύβει γλυκές νότες αλλά και μια διακριτική δύναμη. Μια μπίρα που απαιτεί σεβασμό — όπως και εκείνη.

Ο Ποσειδώνας, θεός της θάλασσας, δεν θα μπορούσε να πίνει κάτι άλλο παρά μια Gose — μια ελαφρώς αλμυρή μπίρα που φέρνει δροσιά, σαν το αεράκι της θάλασσας που αγκαλιάζει τα κύματα.

Η Δήμητρα, θεά της γονιμότητας και της γης, αγαπώντας τις μπίρες που φέρνουν στο μυαλό τον καρπό και τη σοδειά θα επέλεγε μια Weiss, ανοιχτόχρωμη και γεμάτη αρώματα μπανάνας και γαρύφαλλου, γιορτάζοντας σε κάθε γουλιά τη γη και τη φύση.

Η Αθηνά, σοφή και στρατηγική, θα ζητούσε Kölsch — μια μπίρα κομψή, ισορροπημένη και με καθαρή γεύση, που ταιριάζει σε στοχαστές και πολεμιστές.

Ο Απόλλωνας, θεός του φωτός και της τέχνης, δεν θα μπορούσε να μην επιλέξει μια IPA — έντονη, φωτεινή και γεμάτη αρώματα εσπεριδοειδών, που ξυπνάει τη δημιουργικότητα και την έμπνευση.

Η Άρτεμις, κυνηγός και θεά της φύσης, με αγάπη για τις πιο φυσικές και ελαφριές γεύσεις — θα απολάμβανε μια Pale Ale με βοτανικές νότες, σαν το δροσερό αεράκι στα δάση της.

Ο Άρης, ο θεός του πολέμου, δεν θα μας έκανε εντύπωση αν ήθελε τη μπίρα του να είναι όσο πιο δυνατή γίνεται — μια Double IPA, πικρή και γεμάτη δύναμη, που αναμφισβήτητα ξυπνάει την ένταση και το πάθος της μάχης.

Η Αφροδίτη, θεά της ομορφιάς και του έρωτα, θα επέλεγε μια Saison ή μια Berliner Weiss — ελαφριές, παιχνιδιάρικες και φρουτώδεις, με μια γλυκόξινη νότα που θυμίζει καλοκαίρι και πάθος.

Ο Ερμής, ο γρήγορος αγγελιοφόρος των θεών, προτιμά μια Session Ale — μια ελαφριά, εύκολη μπίρα που πίνεται γρήγορα, σαν τις αποστολές του ανάμεσα στους ανθρώπους και τους θεούς.

Ο Ήφαιστος, θεός της φωτιάς και της τέχνης της μεταλλουργίας, αγαπά τις πιο «βαριές» μπύρες — μια Robust Porter με βαθιά, καπνιστή γεύση, που θυμίζει τις φλόγες και τα σφυριά στο εργαστήριό του.

Και βέβαια, ο Διόνυσος, θεός του κρασιού αλλά και της μέθης γενικότερα, δεν θα μπορούσε να μην λατρεύει μια δυνατή, γλυκόπιοτη Barleywine — μια μπίρα που «ξεχειλίζει» από πλούτο και ένταση, όπως και τα ατέλειωτα συμπόσια που διοργάνωνε στους Ολύμπιους λόφους.

Ποια θα ήταν όμως η μπίρα που θα έπιναν όλοι στον Όλυμπο; Αυτή που αν έπρεπε να μαζευτούν όλοι μαζί δεν θα άφηνε κανέναν παραπονεμένο; Παρόλα τα γούστα και τις προτιμήσεις, είναι γνωστό πως μια Pilsner είναι πάντα καλή επιλογή ώστε το συμπόσιο να γίνει ακόμα πιο θεϊκό. Tι καλύτερο λοιπόν από την Lazy Mules Pilsner από τη White Town Brewery, ζυμωμένη στο βουνό των Θεών! Ελαφριά, δροσερή, με χαρακτήρα που ταιριάζει σε κάθε θεό και κάθε περίσταση.

Αν ο Όλυμπος Είχε Μικροζυθοποιείο

Τι θα γινόταν άραγε αν οι θεοί αποφάσιζαν να ασχοληθούν με τη ζυθοποιία; Αν στον Όλυμπο, δίπλα στα φτερωτά σανδάλια του Ερμή και τις φλόγες του Ήφαιστου, υπήρχε κι ένα καζάνι με ζυθογλεύκος να βράζει αργά, αναδύοντας αρώματα λυκίσκου και καραμελωμένης βύνης;

Φανταστείτε μια ζυθοποιία όπου ο Ήφαιστος θα είχε αναλάβει τον εξοπλισμό, ο Διόνυσος θα έκανε τις γευστικές δοκιμές, η Δήμητρα θα φρόντιζε για τις πρώτες ύλες και η Ήρα θα αναλάμβανε το design- μπουκάλια σε μορφή αρχαίων αμφορέων, με χρυσή σφραγίδα και ετικέτες που αλλάζουν χρώμα ανάλογα με τη διάθεση.

Ο Όλυμπος δεν θα ήταν πια μόνο τόπος θεϊκής ισχύος. Θα ήταν ο απόλυτος προορισμός για night out με θέα σε όλο τον κόσμο, όπου οι θεοί θα κερνούσαν απλόχερα τα ιερά τους blends, γελώντας με τα καμώματα των ανθρώπων.

White Town Brewery: Από τον Όλυμπο στην Ελασσόνα

Κι επειδή κάθε μύθος αξίζει λίγη πραγματικότητα, εκεί που η ανάσα του βουνού δροσίζει τον αέρα, εκεί που ο ήλιος αγκαλιάζει τη γη, στους πρόποδες του Ολύμπου ανασαίνει και δημιουργεί η White Town Brewery.

Μπορεί η κάθε ετικέτα να μην υπόσχεται αθανασία, αλλά σίγουρα υπόσχεται εκείνη την μικρή, πολύτιμη υπέρβαση: το χαμόγελο που ακολουθεί την πρώτη γουλιά· τη συντροφιά γύρω από ένα τραπέζι· τη στιγμή που, σαν άλλοι σύγχρονοι θεοί, σηκώνουμε τα ποτήρια και λέμε “στην υγειά μας ”.

Ο Όλυμπος είχε τους θεούς του. Τώρα έχει και την μπίρα του.

Το Τελευταίο Τσούγκρισμα

Σήμερα, το κρασί και η μπίρα συνυπάρχουν στα τραπέζια μας, αλλά αξίζει να θυμόμαστε πως η μπίρα έχει βαθιές ρίζες στην ανθρώπινη και θεϊκή ιστορία. Ο Όλυμπος μπορεί να ήταν η έδρα των θεών, αλλά η μπίρα ήταν το ποτό των ανθρώπων που άφησαν τον πολιτισμό να ζυμωθεί μέσα στα χρόνια.

Αν ποτέ ανεβείτε στον Όλυμπο, μην ξεχάσετε να πάρετε μαζί σας ένα μπουκάλι Lazy Mules (βγάλτε και φωτογραφία να μας δείξετε να ζηλέψουμε). Γιατί κάθε θεϊκή εμπειρία χρειάζεται το σωστό ποτό – και η μπίρα ήταν, είναι και θα είναι πάντα μια μυθική επιλογή.

Μπορεί να μη γράφτηκε με χρυσά γράμματα στους ομηρικούς ύμνους, αλλά ήταν πάντα εκεί. Στις τελετές, στις αγροτικές κοινωνίες, στις μακρινές μυθολογίες των γειτονικών λαών. Κι όσο κι αν ο Όλυμπος μονοπώλησε τις ιστορίες μας με αμβροσίες και νέκταρ, ήρθε η ώρα να ξαναγράψουμε την αφήγηση. Με κριθάρι, μαγιά και φαντασία.